نتیجه

 شواهد تاریخی، نشان می دهد، هر گاه قوم مهاجمی که با فرهنگ قوی و غالب به قوم دیگر تسلط پیدا کرده است، همانطور که از نظر نظامی و اقتصادی، اثر خود را گذاشته است از نگاه فکری و فرهنگی و لسانی و زبانی نیز اثر خودرا روی ملت وقومی که مورد هجوم قرار گرفته، گذاشته است، که نمونه های زیادی وجود دارد، موارد چندی از آن در ذیل آورده می شود:

     کشور الجزایر مورد هجوم فرانسوی ها قرار می گیرد مدت زمان زیادی به عنوان مستعمره کشور فرانسه اداره می شود، تأثیر زبان و فرهنگ فرانسه چون زبان و فرهنگ غالب مهاجم است، به طور آشکارا در آن کشور مشهود است.

تسلط روسها، در کشور های مشترک المنافع فعلی نشان می دهد که به مدت طولانی زبان و فرهنگ روس که فرهنگ و زبان غالب بود تمام زبان ها و فرهنگ های کشور های تحت سلطه‌ی روسیه را تحت تأثیر قرار داده و زبان روسی، زبان رسمی تمام اتحاد جماهر شوروی سابق گردید، و پس از فرو پاشی، تا هنوز هم تأثیراتش باقی است.

و همچنین تهاجم انگلستان به شبه قاره‌ای هند تغییر زبان رسمی آن کشور را به دنبال داشته که بعد از تسلط انگلیسی ها، زبان انگلیسی در کشور هندوستان و پاکستان زبان دوم آن کشور ها به حساب می آید.

در زمان سلطان محمود نیز، هنگام که سرزمین ها فتح می گردید، سلطان محمود با لشکریانش با عنوان لشکر فاتح و قتی وارد آن کشور و یا سرزمین می شد با فرهنگ و زبان فارسی داخل می گردید و گسترش دین اسلام که داعیه محمود بود توسط این زبان غنی و رسا در بین مردم تازه مسلمان شده انتشار می یافت، طبیعتا مردم سرزمین های فتح شده با دین اسلام و احکام روح بخش آن، ازاین طریق (زبان فارسی) آشنا شدند، و آهسته آهسته زبان و فرهنگ غنی فارسی جای خود را در بین مردم سرزمین های مفتوحه، باز نموده و در کوتاه ترین زمان، زبان علمی، اداری، و عامه مردم آن دیار می گردد.

و خلاصه اینکه، عهد محمود غزنوی، در ساحه قلمرو حکومتش، دوره تحکیم مبانیی وحدت از نظر زبان، مذهب و سیاست است، او ناشر زبان دری و دین اسلام در تمام مناطق تحت تسلطش بود و در زمان او زبان دری، جای تمام زبان های محلی و خارجی را گرفت.

در نتیجه، به موازات گسترش قلمرو حکومتی محمود، زبان فارسی دری، توسط او گسترش و توسعه یافته و ماندگار گردیده است؛ چون، سلطان محمود غزنوی، با جمع کردن دانشمندان و علمای بزرگ و شاعران برجسته و توانمند و صاحبان حرف و مشاغل فنی و تخصصی و مورد حمایت و توجه قرار دادن آنها، توانست دین مبین اسلام را همراه با زبان و فرهنگ فارسی در اقسا نقاط قلمرو حکومتی خود گسترش دهد.

در واقع نقش سلطان محمود غزنوی، در گسترش و توسعه زبان فارسی یک امر انکار ناپذیراست.